Tether, kripto pazarındaki en popüler ve yaygın olarak kullanılan kripto para birimlerinden birini, Tether ( USDT ) adı verilen bir stablecoin‘i çıkarır.
Tether protokolü, 2012 yılında Hong Kong’da kurulan ve İngiliz Virgin Adaları’nda kayıtlı olan aynı ana şirket olan iFinex Inc.‘i paylaştığı için kripto borsası Bitfinex ile yakından bağlantılı.
Tether’in geçmişi, blok zincirindeki fiat para birimlerinin transferine yardımcı olmak için Bitcoin ağında realcoin adı verilen dolar destekli bir dijital para birimini ilk çıkardığı 2014 yılına kadar uzanıyor. O yılın ilerleyen saatlerinde realcoin, tether olarak yeniden markalandı . (Tether, ihraççı şirkete atıfta bulunurken, tether veya USDT belirteçtir.)
O zamandan beri, Tether çok sayıda blok zincirine genişledi, çeşitli jetonlar başlattı ve popülaritesini hızla artırdı. Mayıs 2022’nin sonu itibariyle, ödenmemiş tüm USDT tokenleri 73 milyar dolar değerindeydi ve bu da onu piyasa değerine göre üçüncü en büyük kripto para birimi haline getirdi.
Tether’in USDT’si nasıl çalışır?
Tether’in kripto para birimleri, sabit paralar adı verilen özel bir dijital varlık alt kümesine aittir; bu, fiyatlarının daha az değişken bir varlığa sabitlendiği veya sabitlendiği anlamına gelir.
Stablecoin’ler, gerçek dünya ile kripto para birimleri arasında önemli bir bağlantı görevi görür. Fiyatları ABD doları gibi merkez bankası tarafından ihraç edilen (fiat) bir para birimi gibi istikrarlı bir varlığa bağlı olduğundan, stablecoin’ler kripto sahiplerini oynaklıktan koruma sözü veriyor ve blok zincirleri üzerinde ve arasında yapılan işlemler ve alım satımlar için çok uygun.
Tether, birkaç fiat stablecoin ve bir tanesi altına sabitlenmiş bir para ihraç ediyor. Aralarında en yaygın olanı, yaklaşık 73 milyar jetonluk dolaşım arzı ile ABD dolarına sabitlenmiş stabilcoin USDT‘dir.
Tether tarafından verilen diğer stablecoin’ler:
- Tether gold (AUXT): altının fiyatına sabitlendi
- Tether euro (EURT): Avrupa Birliği’nin ortak para birimine sabitlendi
- Tether pezosu (MXNT): Meksika pezosuna sabitlendi
- Tether yuan (CNHT): açık deniz Çin yuanına sabitlendi
Tether’in kendi blok zinciri yoktur. Bunun yerine kullanıcılar, aşağıdakiler de dahil olmak üzere daha büyük blok zinciri platformlarından bazılarında USDT ile işlem yapabilir:
- Ethereum
- Tron
- Algorand
- solana
- Avalanche
- Polygon
USDT madenciliği yapılmaz ve merkezileşmez. Koin arzını kullanıcı talebine göre ayarlamak için USDT jetonlarını basan (darphane yapan) ve yok eden (yakan) merkezi bir varlık olan Tether şirketine sahiptir.
USDT’nin değerini ne destekliyor?
Tether, fiyatlarının sabitlendiği para birimine (veya varlığa) bire bir değişim oranını sağlamak için sabit paralarının değerinin her zaman rezervindeki varlıklar tarafından %100 desteklendiğini iddia ediyor. Bir kumarhanenin kasasında oyundaki her çipi karşılayacak kadar nakit olması gerektiğine benzer şekilde, rezerv, eğer herkes USDT’yi fiat’a dönüştürmek isterse, yapabileceğinin garantisi olarak hizmet eder.
Tether, web sitesinde rezervlerini varlık sınıflarına göre ayırarak üç ayda bir – denetimle aynı olmayan – bir tasdik yayınlar ve varlıkların toplam değerini her gün günceller.
En son raporuna göre , Tether’in rezervi aşağıdakilerin çeşitli bir karışımını içeriyor:
- nakit
- nakit eşdeğerleri (para piyasası fonları, ABD Hazine bonoları)
- ticari kağıt
- şirket tahvilleri
- krediler
- dijital para birimleri dahil diğer yatırımlar
USDT’nin desteği neden tartışmalı?
Rezervin şeffaflığı ve gerçekliği kripto dünyasında zaman zaman sorgulandı.
Tether varlıklarıyla ilgili raporları yalnızca 2021’in başlarında yayınlamaya başladı, ancak yine de tam olarak hangi varlıklara sahip olduğunu belirtmiyor. Onay bağımsız bir denetçi tarafından doğrulanmamıştır.
En çok inceleme, sabit para sahipleri ilk yatırımlarını bir kerede kullanmak isterse, ne oldukları, nasıl değerlendikleri ve Tether’in bunları ne kadar kolay nakde çevirebileceği dahil olmak üzere nakit olmayan varlıklar üzerinde yapıldı.
2019 yılında New York Başsavcılığı (NYAG) , kripto para borsası Bitfinex’in ödeme işlemcisi Tether tarafından tutulan müşteri ve kurumsal fonlardaki 850 milyon dolarlık kaybı kapatmaya çalışıp çalışmadığı konusunda bir soruşturma başlattı.
Neredeyse iki yıl sonra Tether ve Bitfinex , Şubat 2021’de NYAG ile 18,5 milyon dolar para cezası ödemek ve rezervin önümüzdeki iki yıl için yapısını açıklayan üç aylık bir rapor yayınlamak için bir anlaşmaya vardı.
USDT’nin diğer stabilcoinlerden farkı nedir?
Bir zamanlar Tether’in USDT’si sabit para piyasasına hakimdi, ancak şimdi çok çeşitli sabit paralar mevcut. Farklılaşma yollarından bazıları, ihraççı kuruluşa, değeri destekleyen teminata ve fiyatları fiat para birimine veya diğer varlığa nasıl sabit tuttuklarına bağlıdır. Tether, IOU (sana borçluyum) modelini takip eder. Bu, merkezi bir kuruluşun sabit paranın değerini varlıklarla desteklediği anlamına gelir ve ihraççı, yatırımınızı istediğiniz zaman bire bir döviz kuru üzerinden geri alabileceğinize söz verir.
USDT ve algoritmik stabilcoinler
Tron’un USDD’si veya Waves’in USDN’si gibi algoritmik sabit paralar, döviz kurunu ticaret teşvikleri ve bir dış rezerv varlığı olmadan oynaklığı absorbe etmek için ikiz jeton yardımıyla jetonların otomatik olarak basılması ve yakılması ile tutar. USDT bu şekilde çalışmaz çünkü bir algoritma değil Tether, talebe göre jetonların ne zaman yakılacağına veya basılacağına karar verir.
USDT ve DAI
MakerDAO‘nun sabit kripto parası olan DAI, aynı zamanda bir rezervdeki varlıklar tarafından desteklenmektedir, ancak aşırı teminatlandırılmıştır – yani rezerv, rezervde DAI’nin toplam değerinden daha fazla varlık tutar – ve yalnızca Ether ve USDC gibi kripto para birimlerini tutar. Ek olarak, MakerDAO’nun merkezi bir yönetim organı yoktur – liderlik, Tether’in merkezi varlığının aksine MakerDAO yönetişim belirtecinin sahipleri arasında dağılmıştır.
USDT ve USDC
Hem Tether’in USDT’si hem de Circle’ın USDC’si gerçek varlıklarla desteklenir ve merkezi bir varlık tarafından verilir, ancak aralarındaki temel fark rezervlerin bileşimindedir. USDC, aylık raporuna göre yalnızca nakit ve kısa vadeli ABD devlet tahvillerini elinde bulunduruyor. Böylece USDC, daha güvenli ve daha şeffaf bir varlık olarak algılanır.
USDT’yi nasıl satın alabilir ve tutabilirsiniz?
Ortalama bir yatırımcının Tether’in sabit paralarını alıp satmasının en kolay yolu bir kripto para birimi değişimidir. USDT, tüccarlar tarafından yaygın olarak kullanılır ve çoğu kripto borsasında bulunur.
Stabilcoin’ler dijital para birimleridir, bu nedenle USDT’nizi sıcak veya soğuk her tür kripto cüzdanında tutabilirsiniz .
Kurumsal yatırımcılar ve kripto borsaları gibi büyük kripto para sahipleri, USDT’ye ve Tether tarafından verilen diğer sabit paralara doğrudan Tether’den erişebilir. Nakit yatırarak stablecoin satın alabilirler ve Tether’in vaat ettiği 1: 1 döviz kuru üzerinden sanal paraları iade ederek yatırımlarını geri alabilirler.
Ortalama yatırımcılar, USDT’nin kripto borsalarındaki fiyatının sık sık değiştiğini görebilir. Örneğin, en dikkate değer sabit paralardan biri olan Terra’nın UST’si Mayıs 2022’de çöktüğünde, diğer sabit para fiyatları borsalarda sallandı ve USDT, insanlar panikleyip paralarını çektikçe kısa bir süre için 97 sente kadar düştü. Daha yakın zamanlarda fiyat 1 doların altında bir gölgeye kadar çıktı.
Kaynak: Coin Desk